Mediacja w sprawie rodzinnej jest odformalizowanym i poufnym sposobem rozwiązywania konfliktów, który polega na tym, że strony spotykają się z mediatorem, który pomaga im znaleźć wspólne rozwiązanie. Mediacja może być korzystna dla osób, które chcą uniknąć długiego i kosztownego procesu sądowego, zachować dobre relacje z drugą stroną. Mediacja często sprzyja także obniżeniu poziomu negatywnych emocji oraz zrozumieniu potrzeb własnych i drugiej strony

Mediacja może odbywać się na etapie przedsądowym, do mediatora może również skierować strony sąd.

Jakie kwestie rodzinne można regulować w ramach mediacji

W mediacji można regulować m.in.

• kontakty z dziećmi / wnukami
• alimenty 
• warunki rozwodu/separacji 
• sprawy dot. władzy rodzicielskiej - miejsce pobytu dziecka
• podział majątku małżonków po rozwodzie 

Podstawowe założenia mediacji

Dobrowolność

Mediacja jest zawsze dobrowolna i wymaga zgody obu stron, każda ze stron może także w dowolnym momencie z jej zrezygnować.

Poufność 

Mediacja nie jest jawa i żadna ze stron nie może ujawniać szczegółów mediacji, a sam mediator nie może być świadkiem co do okoliczności o których dowiedział się podczas mediacji.

Bezstronność i neutralność 

Mediator jest osobą, która nie reprezentuje żadnej ze stron i winien dążyć do kompromisu i wyważenia racji stron.

Elastyczność 

Formalności w mediacji są ograniczone do minimum, a spotkania oraz ich długość są ustalane przez strony.

Skutek mediacji

W przypadku braku porozumienia pomiędzy stronami, mediator informuje sąd, iż nie doszło do zawarcia ugody. Jak wcześniej wskazano, mediator nie podaje z jakich powodów nie zawarto porozumienia, i nie ujawnia jej przebiegu.

W sytuacji zawarcia ugody przed mediatorem, mediator przesyła jej treść do sądu.
Ugoda mediacyjna po jej zatwierdzeniu przez sąd ma moc prawną ugody sądowej, co oznacza, że w razie jej niewykonania może stanowić tytuł wykonawczy i podstawę wszczęcia egzekucji przez komornika (co np. w przypadku alimentów umożliwi ich przymusowe dochodzenie).

Koszty mediacji 

W postępowaniu mediacyjnym, do którego doszło na podstawie postanowienia sądu wysokość wynagrodzenia mediatora w sporach niemajątkowych wynosi 150 zł za pierwsze posiedzenie mediacyjne, a za każde następne posiedzenie - 100 zł (w sumie nie więcej niż 450 złotych). 
Jeśli postępowanie dotyczy praw majątkowych, wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu (nie mniej niż 150 zł i nie więcej niż 2.000 zł). Zwrotowi podlegają też wydatki mediatora poniesione w związku z przeprowadzeniem mediacji, w tym opłata za wynajem pomieszczenia do 70 zł za posiedzenie. Do kosztów mediacji dolicza się podatek VAT.

Sposób przygotowania do mediacji i udział w niej adwokata 

Aby przygotować się do mediacji, warto zapoznać się z jej zasadami i celami, a także z prawami stron. Należy również zastanowić się nad swoimi oczekiwaniami i potrzebami, a także nad możliwością kompromisu i współpracy. Mediacja nie gwarantuje rozwiązania sporu, ale daje szansę na to, że strony będą zadowolone z wyniku i będą go przestrzegać. 

W mediacji może również uczestniczyć adwokat, który pomoże nie tylko ustalić strategię negocjacyjną, ale doradzić w jej trakcie, przygotować projekt ugody, wyjaśniać praktyczne aspekty poszczególnych jej zapisów, a także uczestniczyć w postępowaniu sądowym w przedmiocie zatwierdzenia ugody.

Adwokat, dzięki doświadczeniu zawodowemu w podobnych sprawach, jest w stanie ocenić, czy kompromis proponowany przed drugą stronę jest korzystny – czy też warto raczej kontynuować proces i pozostawić sprawę rozstrzygnięciu sądu.